نوعی از شیرهای صنعتی است که در آن از یک دیسک دایره‌ای یا مستطیلی که امکان چرخش حول محور خود را دارد، جهت کنترل یا انسداد مسیر جریان سیال استفاده می‌شود. شیرپروانه‌ای معمولا با سرعت بالا مسیر عبور سیال را مسدود می‌کند. این شیر با شیر توپی در قطع و وصل سریع با هم شباهت دارند.دیسک شیرهای پروانه‌ای همیشه در مسیر جریان سیال قراردارد بنابراین شیرپروانه‌ای باعث افت فشار در حال باز بودن می‌شود که این نوع عمکرد برخلاف شیر توپی می‌باشد.
کاربرد: مناسب برای انواع سیال‌ها و قابل استفاده برای فشار بالا
انواع شیر پروانه ای از نظر عملگر:
- اکچیویتور اهرمی (دستی) برای سایز کوچک نهایت “8
- گیربکسی
- پنوماتیک بادی (پرسرعت ترین)
- برقی
انواع شیر پروانه ای از نظر نوع اتصال:
- فلنجدارflanged type : از سایز “8، برای فشار بالا
- تایپ لاگ lug type: نسبت به شیر پروانه ای ویفر برای فشارهای بالا استفاده می گردد چون تعداد سوراخ بیشتری دارد .
- تایپ لاگ وافر semi lug type: این نوع شیر از نظر ضخامت همانند لاگ تایپ و از لحاظ تعداد اتصال به فلنج به شیر وافری شبیه میباشند.
- وافری wafer type : برای سایز زیر ” 12کارآیی دارد.
اجزا شیر پروانه ای:
- دیسک
- بدنه BODY
- نشینمنگاه SEAT
- محرک
- استمSHAFT
شیر پروانه‌ای براساس دیسک:
- داپلکس
- داکتیل
- برنز
شیر پروانه‌ای براساس جنس بدنه:
- شیرپروانه ای فولادی
- چدن داکتیل
- شیرپروانه ای UPVC
- شیر پروانه ای با دیسک استیل
- شیرپروانه ای چدنی با دیسک پلاستیک
شیر پروانه‌ای براساس SEAT:
- EPDM سیال آب
- PTFE سیالات خورنده
- NBR
- VITON
جهت استم معمولا از فولاد استفاده می‌گردد.
دیسک با توجه به بدنه شیر به دو دسته تقسیم می‌گردد:
- هم مرکز بدون انحراف
- غیر هم مرکز: DOUBLE OFFSET,TRIPLE OFFSET
این نوع از شیرها نسبت به دیگر انواع شیر از وزن کمتر برخوردار بوده و در عین حال ارزان‌تر می‌باشد.
مزایا:
- عملکرد سریع
- افت فشار کم
- هزینه نگهداری مقرون به صرفه
- وزن سبک
- استفاده از محرك برای باز و بسته کردن
- استفاده از شير براي بستن و باز كردن و برای كنترل كردن سيال
- سرعت بالا
معایب:
- وجود دیسک در مسیر جریان
- ایجاد کاویتاسیون
بدون دیدگاه